Ubiegły rok przyniósł wiele zmian w prawie pracy. Jednym z nowych uprawnień dla pracowników jest urlop rodzicielski. Wprawdzie w mediach dużo mówiono na temat rocznych urlopów macierzyńskich (pewnie wszyscy pamiętamy protesty „matek pierwszego kwartału”), nie wszyscy jednak wiedzą, że na to uprawnienie w rzeczywistości składają się trzy urlopy – urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński i właśnie urlop rodzicielski. Jeden z klientów zwrócił się do nas ostatnio z zapytaniem, jaki będzie dopuszczalny najkrótszy wymiar urlopu rodzicielskiego w przypadku, gdy pracownica złożyła wniosek o taki urlop. Czy jeśli pracownica wnioskowała o udzielnie jej wszystkich wspomnianych wyżej urlopów w pełnym wymiarze jeszcze przed porodem (albo do 14 dni od jego daty) a później zmieniła zdanie i chciałaby wrócić do pracy, to może zrezygnować z urlopu (lub jego części)? A co jeśli o urlop rodzicielski zawnioskowała później?

Te pytania są o tyle zasadne, że ustawodawca skomplikował, jak mógł, kwestię skracania urlopu. Co do zasady z udzielonego urlopu rodzicielskiego należy korzystać do końca okresu, na jaki pracodawca, zgodnie z wnioskiem pracownika go udzielił. Wyjątek jest tylko jeden: w przypadku, gdy pracownica w ciągu 14 dni po porodzie zgłosi wniosek o udzielenie jej (po urlopie macierzyńskim) dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnych wymiarach. Wówczas może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w całości lub w części i powrócić do pracy. Aby zrezygnować z całości urlopu rodzicielskiego powinna złożyć wniosek w tej sprawie co najmniej 14 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z urlopu. W przypadku rezygnacji z części urlopu, ponieważ zgodnie z art. 1821a KP żadna z części urlopu nie powinna być krótsza niż 8 tygodni, pracownica powinna wykorzystać przynajmniej 8 tygodni urlopu rodzicielskiego przed powrotem do pracy.

Jeśli pracownica wnioskowała o urlop rodzicielski później niż 14 dni po porodzie, to zgodnie z Kodeksem pracy teoretycznie nie może zrezygnować z uprawnienia do urlopu!

Jedyne więc, co może tu zrobić, to albo dogadać się z pracodawcą (zalecane :), albo wnioskować o urlop rodzicielski w częściach. W przypadku wnioskowania w częściach niezłożenie wniosku o udzielenie kolejnych części po wykorzystaniu np. pierwszej 8-tygodniowej części urlopu rodzicielskiego (zakładając oczywiście, iż pracownica nie zamierza korzystać z urlopu wychowawczego), będzie równoznaczne z powrotem do pracy.
Pamiętać też trzeba, że kodeks pracy dopuszcza możliwość łączenia korzystania z urlopu rodzicielskiego (podobnie jak z dodatkowego urlopu rodzicielskiego) z wykonywaniem pracy u pracodawcy go udzielającego wymiarze nie wyższym niż połowa etatu. Możliwe jest więc korzystanie z urlopu rodzicielskiego udzielonego na część wymiaru czasu pracy.

Jeśli chodzi o świadczenia otrzymywane przez pracownicę w trakcie korzystania z nowych rodzajów urlopów, to ich wysokość jest zależna od momentu złożenia wniosku o ich udzielenie. Jeśli pracownica złoży tylko wniosek o urlop macierzyński, a o kolejne urlopy będzie wnioskowała w późniejszym terminie, to przez okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie otrzymywała 100% podstawy wymiaru zasiłku, zaś przez okres korzystania z urlopu rodzicielskiego 60% podstawy wymiaru zasiłku.

W przypadku zaś wnioskowania nie później niż 14 dni po porodzie o udzielenie urlopu macierzyńskiego, a bezpośrednio po nim dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnych wymiarach, przez cały okres korzystania z tych urlopów pracownica będzie otrzymywała 80% podstawy wymiaru zasiłku.

W konsekwencji bez względu na chwilę złożenia wniosku, w przypadku urodzenia jednego dziecka i korzystania ze wszystkich urlopów w pełnych ustawowych wymiarach, w ostatecznym rozrachunku pracownica otrzyma dokładnie tę samą kwotę (wypłacaną albo jako 80% podstawy wymiaru zasiłku przez 52 tygodnie, albo 100% przez pierwsze 26 tygodni i 60 % przez kolejne 26 tygodni). Jeśli jednak pracownica, która we wskazanym w przepisach terminie wnioskowała o udzielenie jej wszystkich urlopów w pełnych ustawowych wymiarach w późniejszym terminie zrezygnuje z korzystania z całości urlopu rodzicielskiego, to przysługiwało jej będzie wyrównanie pobranego zasiłku macierzyńskiego do 100 % podstawy wymiaru zasiłku. Należy jednak pamiętać, iż nie przewidziano możliwości otrzymania wyrównania w przypadku rezygnacji jedynie z części urlopu rodzicielskiego, jeśli więc pracownica z góry przewiduje, że być może będzie chciała zrezygnować z części urlopu rodzicielskiego, to warto zastanowić się nad złożeniem wniosku o jego udzielenie później.

komentarze 3

  1. Bardzo dobra lista objawow.

  2. Cześć Magdalena, dziękuję za szczegółowe wyjaśnienie, jak wziąć urlop macierzyński.

  3. Dziękuję, aktualne informacje, przydały się.

Komentarze

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *