Żywność z druku 3D – podstawowe informacje dla przyszłych podmiotów branży spożywczej

Projektanci żywności od wielu lat niezmiennie prognozują, że produkcja żywności w technologii druku 3D może zrewolucjonizować nasze wyobrażenie na temat żywienia w przeciągu najbliższych 10-15 lat. Data przełomu oddala się, ale jest wiele sygnałów zwiastujących zmiany, jak choćby rozwój w obszarze personalizacji żywienia.

W skali przemysłowej o zasięgu globalnym trudno mówić o dobrze rozwiniętych kategoriach produktowych różnych rodzajów żywności, ale prace badawczo-wdrożeniowe i rozwój rynku postępują na wielu obszarach. Dotyczy to zarówno usprawnień w technologii druku pod kątem skalowania produkcji, jak również poprawy cech organoleptycznych i walorów żywieniowych tej żywności.

Obecnie najpowszechniejsze komercyjne zastosowanie żywności z druku 3D dotyczy produktów cukierniczych, deserów i innych potraw oferowanych głównie w wybranych hotelach, restauracjach i firmach cateringowych. Innowacyjne, fascynujące kształty o różnych fakturach, smaku i kolorze są często znakiem rozpoznawczym żywności 3D, ale na tym nie koniec.

Makroskładniki codziennej diety dzięki technologii druku 3D, w przyszłości mogą być podstawą do samodzielnego przygotowania żywności o konkretnym smaku, zapachu, wartości energetycznej i zawartości makro- i mikroelementów lub innych substancji o korzystnym wpływie na zdrowie. Absolutną innowacją mogą być domowe druki 3D wykorzystujące alternatywne źródła białka, kultury tkankowe lub komórkowe. W tej technologii upatruje się także sposobu na częściowe ograniczenie problemu marnowania żywności.

Z punktu widzenia systemu ochrony zdrowia technologia druku 3D może wprowadzić personalizację żywienia na zupełnie nowy poziom, zarówno na gruncie suplementacji, żywienia osób chorych jak również profilaktyki przewlekłych niezakaźnych chorób żywieniowo zależnych.

Przedsiębiorcy, którzy planują rozwój żywności 3D, podobnie jak inni uczestnicy na rynku żywnościowym prowadzący jakąkolwiek działalność związaną z jakimkolwiek etapem produkcji, przetwarzania lub dystrybucji żywności, są odpowiedzialni za spełnienie wielu wymogów prawnych.

W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca w pierwszej kolejności powinien dokonać rejestracji działalności, aby uzyskać status podmiotu branży spożywczej. Rozproszony model urzędowej kontroli żywności w Polsce i brak centralnego rejestru sprawia, że zależnie od rodzaju firmy przedsiębiorca może być zobowiązany do złożenia kilku różnych wniosków w celu rejestracji i zatwierdzenia działalności. Odnośnie produkcji, przechowalnictwa i dystrybucji żywności 3D zastosowanie znajdą krajowe i unijne regulacje prawne określające obowiązki m.in. w zakresie informacji, bezpieczeństwa i jakości handlowej żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Zależnie od rodzaju zastosowanych substancji, procesu technologicznego i planowanej kwalifikacji środka spożywczego przedsiębiorcy mogą być zobowiązani do uzyskania dodatkowych pozwoleń (np. autoryzacja nowych dodatków do żywności) lub innych czynności urzędowych przed wprowadzeniem produktu na rynek (np. notyfikacja).

Na tym jednak nie kończą się wymogi prawa żywnościowego, dlatego wszystkich zainteresowanych tematyką zapraszamy do przesyłania pytań na adres: dzp@dzp.pl.

Więcej na temat druku żywności 3D w audycji polskiego radia pt.: „Drukarka 3D. W kuchni też się przyda”, do której komentarza udzielił Paweł Mirosz – doradca ds. prawa żywnościowego naszej kancelarii.