Większości z nas korupcja kojarzy się z problemem krajów słabo rozwiniętych, podczas gdy kraje Unii Europejskiej utożsamiamy przeważnie z praworządnością i stabilizacją. Wyniki najnowszego badania postrzegania korupcji przeprowadzonego przez Transparency International prowadzą jednak do alarmujących wniosków.
23 czerwca, to data obchodzonego rokrocznie Międzynarodowego Dnia Sygnalisty. Ostatni rok okazał się przełomowy dla świadomości społecznej o istnieniu i znaczeniu tych osób dla dobra ogółu. Wynika to oczywiście z faktu, że jesteśmy w przededniu terminu transpozycji Dyrektywy o sygnalistach do krajowych porządków prawnych, toteż słowo to jest odmieniane przez wszystkie przypadki i coraz ciężej już znaleźć osobę, która nigdy się z nim nie spotkała. Nie oznacza to jednak, że całkowicie udało się wyplewić myślenie o sygnalistach jako o donosicielach, a nie osobach działających w interesie społecznym, a taki dzień, jak Międzynarodowy Dzień Sygnalistów, to doskonała okazja, aby temu myśleniu przeciwdziałać.
System zgłaszania nieprawidłowości stworzony zgodnie z normą da nie tylko pewność spełniania wymogów rozsianych po aktach prawnych i zaleceniach branżowych, ale stanowić będzie nowy standard na rynku.
Whistleblowing i speak-up culture to dwie wzajemnie się przenikające płaszczyzny. Odpowiedni zakres ochrony sygnalisty zwiększa szanse na liczbę zgłoszeń wewnętrznych w ramach organizacji, a procedury compliance to uczciwość i etyka – wskazywali eksperci podczas panelu „Jak zapewnić skuteczną ochronę sygnaliście i promować speak-up culture?” moderowanego przez Julię Besz z zespołu Compliance DZP, który odbył się w ramach Compliance Days 2021 organizowanych przez Instytut Compliance.
Każda nadzieja na przełomowe odkrycie w ochronie zdrowia napawa nas optymizmem i wiarą w lepszą przyszłość. Co jednak, jeśli nadzieja ta jest całkowicie fałszywa? W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się postaci sygnalistki Eriki Cheung oraz oszustwie Theranos, w którego demaskacji pomogła.
Doctors Care – dostawca usług medycznych, działający w amerykańskich stanach Kolumbii i Karoliny Południowej, zapłaci 22,5 miliona dolarów w konsekwencji wykrycia dokonywanych przez podmiot oszustw rozliczeniowych. Nadużycie zostało ujawnione dzięki dwojgu wewnętrznych sygnalistów.
Doniesienia w sprawie prac nad implementacją Dyrektywy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa Unii („dyrektywa o sygnalistach”), które docierają od ustawodawcy są bardzo rzadkie i lakoniczne. Ostatnia aktualizacja miała miejsce podczas gdy opublikowano informację o powierzeniu prac nad ustawą wdrażającą dyrektywę ministrowi właściwemu ds. pracy, wobec czego Fundacja Batorego skierowała wnioski o udostępnienie informacji publicznej w tej sprawie. Uboga ilość informacji z otoczenia rządowego kontrastuje z coraz większym zainteresowaniem tematyką compliance w ramach biznesu, wobec czego odpowiedzi przesłane przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii stanowi cenne źródło wiedzy.
Konieczność ochrony sygnalistów coraz mocniej przebija się do społecznej świadomości nie tylko z uwagi na wymogi legislacyjne, ale także z uwagi na coraz szersze zrozumienie pozytywnego wpływu, jaki przynoszą zarówno społeczeństwu, jak i organizacjom, w których występujące nieprawidłowości mogą być wykryte na wczesnym etapie. Nie można jednak postrzegać ochrony sygnalistów jednowymiarowo – tylko jako zapewnienia im prawnego zabezpieczenia przed doświadczeniem działań odwetowych. Rozsądnie budowany system ochrony sygnalisty ujmuje temat holistycznie i akcentuje także konieczność zapewnienia sygnaliście wsparcia psychologicznego.
Obowiązek wdrożenia wewnętrznych kanałów zgłaszania nieprawidłowości, które zapewnią należytą ochronę dla sygnalistów zbliża się wraz z terminem implementacji unijnej dyrektywy whistleblowingowej. Wciąż nie wiadomo jednak, jakie dodatkowe obowiązki w tym zakresie nałożą regulacje na poziomie krajowym i jak owa należyta ochrona będzie musiała wyglądać w poszczególnych państwach członkowskich. Równolegle Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPCz) rzuca nieco światła na to, według jakich kryteriów powinno się przyznawać ochronę sygnalistom decydującym się na publiczne ujawnienie nieprawidłowości poza kanałami wewnętrznymi.
Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna opublikowała od dawna wyczekiwaną normę ISO 37301:2021 wyznaczającą nowy światowy standard dla systemów zarządzania zgodnością (CMS). Zastępuje ona regulację ISO 19600:2014 i w przeciwieństwie do swojej poprzedniczki, jako norma typu A, podlega certyfikacji.