40,4 mln złotych, 150 spotów, 15 sekund, 30 dni

Tytułowe liczby wynikają z trzech decyzji Prezesa UOKiK wydanych w odniesieniu do praktyk reklamowych / promocyjnych stosowanych w spotach reklamowych smartDOM i Power LTE.

Kolejny raz praktyka pokazała jak istotną kwestią jest budowanie prawidłowych, odpowiadających prawu przekazów reklamowych. Główne motywy powtarzane we wszystkich trzech decyzjach to konieczność formułowania prawdziwych, czytelnych, pełnych komunikatów odnośnie oferty oraz jej elementów.

Zdaniem Prezesa UOKiK, reklama telewizyjna musi odpowiadać prawdzie i nie może sugerować konsumentom czegoś innego, niż jest w rzeczywistości. Takie stwierdzenie dotyczy przy tym nie tylko samej reklamy telewizyjnej ale również innych nośników.

61 zł

W ocenie Prezesa UOKiK, reklamy telewizyjne stosowane przez Cyfrowy Polsat i Polkomtel w kampanii reklamowej zawierały bardzo dobrze wyeksponowane główne hasło reklamy „61 zł mies. przez całą umowę” oraz komunikat głosowy o treści: „SmartDOM na gwiazdkę! Teraz zestaw Samsung Smart TV, tablet i smartfon, a do tego telewizja, internet i telefon już za 61 zł miesięcznie, smartDOM oszczędzanie przez dodawanie”, ale jednocześnie – praktycznie niewidoczne, umieszczone w dolnej części materiału reklamowego i niezwykle trudne do odczytania w czasie wyświetlania poszczególnych części tekstu – objaśnienie zasad promocji.

Co istotne – konsument nie mógł też kupić pakietu usług telekomunikacyjnych ze smartfonem, tabletem i telewizorem za cenę 61 zł miesięcznie.  W rzeczywistości oferta obejmowała tylko cenę za świadczoną usługę, a za sprzęt trzeba było zapłacić dodatkowo.

Interesujące jest również to, że już w 2008 r. Urząd zakwestionował akcję promocyjną spółki Polkomtel, w której pojawiły się hasła, które wprowadzały konsumentów w błąd, m.in. Laptop z modemem iPlus tylko za 1 zł oraz Przyjdź do sklepu Vobis. Kup wysokiej klasy laptopa w zestawie z modemem iPlus tylko za 1 zł. Na ich podstawie konsumenci mogli odnieść mylne wrażenie, że kupią komputer wraz z modemem za symboliczną złotówkę. Tymczasem atrakcyjna cena dotyczyła jedynie modemu. W ocenie Urzędu takie działanie, podobnie jak stosowanie mylących elementów graficznych – cena 1 zł umieszczona na ekranie komputera, a nie na modemie – mogło wprowadzać zainteresowanych ofertą w błąd co do rzeczywistego przedmiotu reklamy.

Urząd nałożył wtedy na spółkę karę w wysokości ponad 840 tys. zł, obowiązek publikacji decyzji na stronie internetowej przedsiębiorcy przez sześć miesięcy, a także jej sentencji na jednej z pięciu pierwszych stron dziennika o zasięgu ogólnopolskim. Rozstrzygnięcie to 2 lata później było już prawomocne, sądy potwierdziły rozstrzygnięcie Prezesa UOKiK.

Bez limitu

Wszelkiego rodzaju stwierdzenia typu „na zawsze”, „za darmo” itp. w reklamie wzbudzają już czujność konsumenta, którzy zwrócili uwagę Prezesa UOKiK na hasła w reklamie telewizyjnej i bilbordach Power LTE – Internet LTE bez limitu danych.

Rzeczywiste warunki promocji Power LTE ograniczały zarówno wielkość transferu (pakiety danych), jak i prędkość transmisji danych po wykorzystaniu pakietu, nawet do 32 kb/s.

W ocenie Prezesa UOKiK reklamy zawierały bardzo dobrze wyeksponowane hasło Internet LTE bez limitu danych, ale jednocześnie nie informowały o uprawnieniu do jednostronnej modyfikacji prędkości, z jaką realizowana jest transmisja danych do poziomu 32 kb/s, co może oznaczać praktyczny brak realizacji usługi dostępu do Internetu po wykorzystaniu cyklicznego pakietu danych. Wykorzystanie całego pakietu, np. pobranie 20 GB danych, umożliwia spółce obciążanie konsumentów drastycznymi limitami prędkości, co z kolei może powodować praktyczny brak możliwości pobierania danych, mimo że – zgodnie z informacjami zawartymi w reklamach – nie jest ono limitowane.

Sankcja

Sam fakt nałożenia kary pieniężnej na oba podmioty w łącznej kwocie 40,4 mln złotych – robi wrażenie.

Ale chyba jeszcze bardziej interesujący jest obowiązek publikacji następującej informacji (tutaj tylko odnośnie jednej z 3 decyzji):

DECYZJA NR RKR – 15/2016

Na podstawie art. 27 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (…)

– w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – uznaje się za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów zachowanie Cyfrowego Polsatu S.A. z siedzibą w Warszawie polegające na:

posługiwaniu się w reklamach: radiowych, internetowych, drukowanych w postaci ulotek i reklamy prasowej oraz zewnętrznych w postaci billboardów – w ramach kampanii reklamowej oferty promocyjnej „Power LTE” – oraz w reklamach telewizyjnych i internetowych – w ramach kampanii reklamowej powiązanej z promocją programu smartDOM – hasłem Internet LTE bez limitu danych;

co mogło sugerować, że transmisja danych realizowana przy wykorzystywaniu technologii LTE nie będzie ograniczana przez Cyfrowy Polsat S.A. z siedzibą w Warszawie, podczas gdy rzeczywiste warunki promocji przewidują ograniczenia zarówno co do wielkości transferu danych w postaci pakietów danych, jak i prędkości transmisji danych po wykorzystaniu pakietu, która może być obniżana do poziomu 32 kb/s, (…)

wraz z następującym kadrem z reklamy Internetu Power LTE (kampania reklamowa smartDOM), zamieszczonym bezpośrednio pod ww. komunikatem:

w programach telewizyjnych, których nadawcą jest Telewizja Polsat sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (w tym co najmniej 50 % czasu emisji ww. komunikatu zrealizowane powinno być w programie POLSAT), między godziną 18:30 a 22:00, przy czym komunikat z powyższą częścią decyzji powinien być wyświetlany 5 razy dziennie przez okres 30 dni, każdorazowo przez czas nie krótszy niż 15 sekund.

Łącznie jest to 150 spotów przez 30 kolejnych dni, w telewizji, każdy spot 15 sekund.

Jeżeli tylko rozstrzygnięcie będzie ostateczne (póki co takiego charakteru nie ma) – to z pewnością nie umknie nam taka informacja w mediach.