Unia Europejska ma chronić klimat

Ostatnie wydarzenia (m.in. powodzie w Polsce i Europie) pokazują, że problem radzenia sobie ze zmianami klimatycznymi stał się, potocznie mówiąc, palący. Cele, które wyznaczyła sobie Unia Europejska może można nazwać zbyt ambitnymi, ale cieszą się dużym poparciem społecznym – podczas badań przeprowadzonych przez KE w 2023 r. aż 77% respondentów oceniło problem zmian klimatycznych jako bardzo poważny, a ponad połowa (56%) wskazała Unię Europejską jako podmiot odpowiedzialny za znalezienie rozwiązania.

Po zapoznaniu się z programem polskiej prezydencji w Radzie UE trudno określić poradzenie sobie z negatywnymi zjawiskami klimatycznymi jako priorytet, a słowa Premiera Donalda Tuska znalazły w nim odzwierciedlenie. Polska planuje propagować walkę z przyczynami i zmianami klimatu przede wszystkim poprzez zachęty i wsparcie, a nie zakazy i nadmierne obciążenia. Analizy skuteczności unijnych aktów prawnych, które nie przewidywały dotkliwych kar za działania na szkodę środowiska pokazują, że same zachęty mogę nie zadziałać dostatecznie szybko a czasem nie działają wcale. Co widać chociażby w analizie stosowania Rozporządzenia EUTR w Polsce, opublikowanej przez organizację ClientEarth w grudniu 2022 r. Trudno jest w sposób jednoznaczny ocenić wpływ, jaki regulacje z zakresu ochrony środowiska mogą mieć na konkurencyjność Europy, ale nie można wykluczyć, że będą w jakimś stopniu szkodliwe. Natomiast to, czy w obecnej sytuacji należy skupić się na ochronie klimatu i przeciwdziałaniu skutkom jego zmian czy też na rozwoju gospodarczym jest pytaniem, które tylko pośrednio powinno być kierowane do prawników.

Mechanizm działania ETS2 ma służyć stworzeniu bodźca cenowego dla konsumentów do ograniczenie zużycia paliw kopalnych, poprzez wprowadzenie obowiązku zakupu uprawnień do emisji, które podniosą koszty sprzedaży paliw.

(…)

Artykuł Marii Szczurek z zespołu ochrony środowiska dostępny w styczniowym wydaniu miesięcznika Energia i Recykling.