Linie bezpośrednie: ułatwienie dla przedsiębiorców korzystających z OZE

Ułatwienia w budowie i wykorzystaniu linii bezpośrednich, czyli linii energetycznych łączących bezpośrednio odbiorców przemysłowych z wytwórcami energii z pominięciem sieci przesyłowych i dystrybucyjnych - m.in. takie przepisy zakłada nowelizacja prawa energetycznego (ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw). Nowe regulacje weszły w życie 7 września 2023 r.

Przedsiębiorcy posiadający lub planujący posiadać własne źródła OZE będą mogli odbierać energię z nich bez ponoszenia opłat z tytułu jej dystrybucji. Dzięki nowelizacji, będą mogli oni wprowadzić modele on‑site oraz near-site, zakładające produkcję energii na terenie lub w pobliżu zakładu przemysłowego. Podmioty korzystające z nowego rozwiązania będą jedynie musiały ponosić tzw. opłatę solidarnościową, która częściowo ma pokrywać koszt utrzymania sieci dystrybucyjnej, do której jest podłączony odbiorca. Nowe przepisy mogą być szczególnie istotne dla wszelkich przedsiębiorstw energochłonnych, które będą chciały znacząco zmniejszyć koszty bieżącej działalności.   

Linia bezpośrednia bez zgody Prezesa URE

Niewątpliwym ułatwieniem wprowadzonym przez nowelizację jest zastąpienie obowiązku uzyskania zgody na wybudowanie linii bezpośredniej przez obowiązek uzyskania jedynie wpisu do wykazu linii bezpośrednich. Wnioskodawca ma obowiązek dołączyć do niego informacje dotyczące parametrów linii oraz ekspertyzę określającą wpływ linii bezpośredniej na sieć elektroenergetyczną. Następnie Prezes URE weryfikuje informacje pod względem ich poprawności, a ekspertyzę pod względem wpływu projektu na system elektroenergetyczny.

Brak potrzeby ekspertyzy dla instalacji nie większych niż 2 MW

Dodatkowym udogodnieniem dla instalacji wytwórczych o łącznej mocy zainstalowanej nie większej niż 2 MW jest zwolnienie z obowiązku przedstawienia ekspertyzy. Wpis do wykazu dla takich instalacji będzie dokonywany wtedy w trybie zgłoszeniowym, po stwierdzeniu kompletności i poprawności informacji.

Instalacje o mocy do 2 MW mogą skorzystać z uproszczonej procedury, gdy:

• bezpośrednio dostarczają energię elektryczną z wydzielonej jednostki wytwórczej do wydzielonego odbiorcy nieprzyłączonego do sieci elektroenergetycznej lub
• bezpośrednio dostarczają energię elektryczną do wydzielonego odbiorcy z instalacji odnawialnych źródeł energii i podmiotu wykonującego działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną w celu bezpośredniego jej dostarczenia do jego własnych obiektów lub podmiotów będących jego jednostkami podporządkowanymi.

Warunkiem dodatkowym jest, aby urządzenia nie umożliwiały wprowadzania energii elektrycznej dostarczanej linią bezpośrednią do sieci albo spełniały ustawowe warunki dla tego rodzaju dostaw.

Obowiązki podmiotów posiadających tytuł do linii bezpośredniej

Podmioty posiadające tytuł do linii bezpośredniej będą podlegać m.in. następującym obowiązkom:

• zarządzanie pracą linii bezpośredniej i jej utrzymanie, zapewnienie ciągłości dostaw
  oraz odpowiednich parametrów jakościowych;
• niezwłoczne udzielenie odpowiednich informacji na żądanie Prezesa URE lub operatora;
• zapewnienie prawidłowego działania układu pomiarowo – rozliczeniowego;
• spełnienia wymogów związanych z odczytem danych pomiarowych przez operatora systemu;
• złożenia zgłoszenia o zamiarze wybudowania lub dalszego korzystania z linii bezpośredniej
  do Prezesa URE (w tym także w przypadku zmiany lub likwidacji linii bezpośredniej).

Opłata solidarnościowa i opłata na pokrycie kosztów systemowych

Nowelizacja wprowadza dwa rodzaje opłat, którym będą podlegać wydzieleni odbiorcy za energię dostarczaną linią bezpośrednią.

• Opłata solidarnościowa to opłata odpowiadająca udziałowi podmiotu w kosztach stałych
  za przesyłanie lub dystrybucję energii elektrycznej, w części niepokrytej innymi składnikami taryfy.
• Drugą z nich jest opłata na pokrycie kosztów utrzymywania systemowych standardów jakości i niezawodności bieżących dostaw energii elektrycznej.

Opłaty są zależne od ilości energii dostarczanej daną linią bezpośrednią.

Obowiązek uiszczania powyższych opłat nie dotyczy:

• wydzielonych odbiorców nieprzyłączonych do sieci elektroenergetycznej oraz
• przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną, do których energia elektryczna jest dostarczana z jednostki wytwórczej linią bezpośrednią w celu bezpośredniego dostarczenia energii elektrycznej do jego własnych obiektów lub podmiotów będących jego jednostkami podporządkowanymi.
• Ponadto nowelizacja przewiduje także zmianę ustawy o rynku mocy poprzez obciążenie energii dostarczanej linią bezpośrednią opłatą mocową.

Nadwyżka energii elektrycznej może trafić do sieci

Ustawa daje również producentom energii możliwość (po spełnieniu warunków dot. konieczności zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania sieci elektroenergetycznej) wprowadzenia wyprodukowanej przez nich energii elektrycznej do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. W takim przypadku, dany producent powinien podlegać ogólnym zasadom w zakresie wydania nowych lub zmiany istniejących warunków przyłączenia do sieci.

Pełna treść alertu dostępna jest również w załączonym pliku PDF.