Odszkodowanie za zamrożenie biznesu - wywiad z Tomaszem Zalasińskim

13.05.2020

Autorzy:
Dr Tomasz Zalasiński

Niewprowadzenie przez rząd stanu klęski żywiołowej stwarza możliwość dochodzenia od Skarbu Państwa odszkodowań na zasadach ogólnych, obejmujących zarówno faktycznie doznane straty, jak i utracone korzyści w okresie obowiązywania ograniczeń swobody prowadzenia działalności gospodarczej – mówi dr Tomasz Zalasiński, Counsel z Praktyki Life Sciences.

Przedsiębiorcy, którzy ponieśli ogromne koszty administracyjnego zakazu prowadzenia działalności, pytają, kto im za to zapłaci. Czy takie roszczenia są uzasadnione?
Oczywiście. Można wyobrazić sobie falę roszczeń do Skarbu Państwa w związku z ograniczeniami praw gospodarczych czy wręcz ich zawieszeniem przez Radę Ministrów. Co więcej, zaniechanie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, pomimo przesłanek faktycznych, powoduje, że odpowiedzialność SP będzie określana na zasadach ogólnych zawartych w kodeksie cywilnym, a nie na podstawie regulacji szczególnych obowiązujących w stanach nadzwyczajnych. Ustawa z 2002 r. ogranicza zakres odpowiedzialności SP w stanie nadzwyczajnym do wysokości realnie poniesionych strat, wyłączając możliwość dochodzenia utraconych korzyści.

Ale przecież jednym z powodów nieogłoszenia stanu klęski żywiołowej w czasie epidemii było ograniczenie roszczeń przedsiębiorców.

Obawiam się, że troska o Skarb Państwa nie miała tu decydującego znaczenia. Ważniejsze były polityka i wybory. W sferze możliwej odpowiedzialności odszkodowawczej SP skutek jednak jest taki, że formalnie nie została ograniczona. Przedsiębiorcy nie mają także możliwości uzyskania szybkiej rekompensaty strat, co przewiduje ustawa z 2002 r., lecz będą musieli ich dochodzić przed sądem, a to nie jest proste i zabiera czas. To może mieć kolosalne znaczenie dla procesu odradzania się gospodarki. Rozwiązania zawarte w konstytucji są dobrze przemyślane. Szkoda, że z nich nie skorzystano.

Dalszą część wywiadu przeczytają Państwo na stronie Rzeczpospolitej.