Podatnik będący osobą prawną wynajmuje powierzchnie handlowe. Aby zabezpieczyć swoje interesy, zobowiązał najemcę do zapłaty czynszu z góry za pierwsze miesiące obowiązywania umowy. Jest to swoista forma zaliczki, która chroni wynajmującego przed niespodziewanym odstąpieniem najemcy od umowy.
Podatnik będący osobą prawną wynajmuje powierzchnie handlowe. Aby zabezpieczyć swoje interesy, zobowiązał najemcę do zapłaty czynszu z góry za pierwsze miesiące obowiązywania umowy. Jest to swoista forma zaliczki, która chroni wynajmującego przed niespodziewanym odstąpieniem najemcy od umowy. W jaki sposób podatnik powinien rozpoznać przychód wynikający z otrzymanej zaliczki?
Zagadnienie rozpoznawania przychodu z tytułu otrzymanego przez wynajmującego czynszu z góry - a więc jeszcze przed udostępnieniem lokalu - można rozpatrywać przy wykorzystaniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT). Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT z katalogu przychodów wyłączone są m.in. pobrane wpłaty lub zarachowane należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Czynsz płatny z góry powinien zostać rozliczony proporcjonalnie w kolejnych miesiącach. Innymi słowy czynsz zapłacony z góry, ze względu na to, że dotyczy przyszłego okresu, podatnik powinien rozpoznać jako przychód w kolejnych okresach sprawozdawczych, a nie w momencie zapłaty przez najemcę. Powyższe stanowisko pokrywa się z treścią przepisu art. 12 ust. 3c ustawy o CIT, zgodnie z którym za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze.
Należy podkreślić, iż przepisy ustawy o CIT w tym zakresie budziły w przeszłości poważne wątpliwości. Organy podatkowe, opierając się na przepisach art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 12 ust. 3c ustawy o CIT (w brzmieniu sprzed 2007 roku), uznawały, iż mimo że czynsz był płatny z góry i dotyczył przyszłych miesięcy, wynajmujący powinien całość otrzymanej kwoty rozliczyć jako przychód już w momencie wymagalności zaliczki. Powyższe stanowisko było nieuzasadnione i błędne.
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.).
Źródło: Dziennik Gazeta Prawna, 5 września 2011