Obowiązkowe raportowanie schematów podatkowych (MDR)

W dniu 14 listopada Prezydent RP podpisał nowelizację Ordynacji podatkowej implementującą dyrektywę Rady (UE) 2016/1164. Wchodzące w życie 1 stycznia 2019 r. zmiany obejmują m.in. wprowadzenie obowiązku raportowania schematów podatkowych (mandatory disclosure rule). Regulacja ta nakłada szereg nowych obowiązków na podmioty gospodarcze korzystające z usług m.in. doradców podatkowych, adwokatów, radców prawnych, instytucji finansowych lub wykonujące inne czynności mogące skutkować osiągnięciem korzyści podatkowych. W związku z tym zwracamy uwagę, że niektóre obszary doradztwa prawnego i podatkowego mogą powodować konieczność weryfikacji z punktu widzenia powstania obowiązku raportowania na podstawie w/w przepisów.

Istota zmiany przepisów Ordynacji podatkowej – zgłaszanie planowanych działań do Szefa KAS

Nowelizacja wprowadza obowiązek przekazywania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o tzw. schematach podatkowych (definicja poniżej) w ciągu 30 dni od następnego dnia po ich udostępnieniu, wdrożeniu lub wykonaniu pierwszej czynności związanej z ich wdrożeniem.

Obowiązek raportowania dotyczy sytuacji, w których podmiot korzystający ze schematu spełnia kwalifikowane kryterium oparte na progu przychodowo-kosztowo-majątkowym (przychody lub koszty lub aktywa podatnika o wartości powyżej 10 mln EUR albo rzeczy lub prawa objęte schematem o wartości powyżej 2,5 mln EUR). Jednak jeśli schemat ma charakter transgraniczny, to podlega raportowaniu zawsze niezależnie od spełnienia powyższego kryterium.

Obowiązek raportowania nałożony został na korzystającego, ale nie tylko. Objęci są nim także promotorzy, tj. wszelkie osoby i podmioty, które przekazują informacje o działaniach spełniających określone w przepisach cechy i mogących skutkować uzyskaniem korzyści podatkowej (schematy podatkowe) przez korzystających lub wdrażają u korzystających te rozwiązania. Promotorem są więc zasadniczo doradcy podatkowi, adwokaci, radcy prawni, a także inni doradcy klientów.

W określonych sytuacjach obowiązek ten ciąży także na osobach wspomagających proces ich wdrożenia (takich jak notariusze, główni księgowi, etc.)

W przypadku gdy przekazanie informacji o schemacie podatkowym naruszyłoby tajemnicę zawodową, a promotor nie został przez korzystającego z niej zwolniony, korzystający samodzielnie jest zobowiązany przekazać schemat podatkowy Szefowi KAS. W takim przypadku promotor zawiadamia Szefa KAS jedynie o dacie udostępnienia schematu podatkowego (bez ujawniania szczegółowych informacji) oraz przekazuje korzystającemu dane dotyczące schematu podatkowego. Przekazanie w/w informacji o standaryzowanym schemacie podatkowym nie stanowi naruszenia tajemnicy zawodowej.

Informacja o schemacie podatkowym obejmuje m.in. dane identyfikacyjne przekazującego oraz korzystającego, wyczerpujący opis uzgodnienia, cele dla których schemat ma służyć, szacunkową wartość schematu, dokonane czynności oraz aktualny etap realizacji schematu.

Co to jest schemat podatkowy?

Schematem podatkowym jest czynność lub zespół powiązanych ze sobą czynności, w których co najmniej jedna strona jest podatnikiem lub które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego i która spełnia wskazane w przepisach warunki i posiada określone przepisami cechy rozpoznawcze.

Schemat podatkowy spełnia tzw. kryterium głównej korzyści, jeżeli realizacja innych niż podatkowe celów działania mogłaby zostać dokonana w inny sposób nie powodujący powstania tej korzyści podatkowej, a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, które podatnik spodziewa się osiągnąć. Natomiast cechy rozpoznawcze są to cechy o charakterze prawnym lub ekonomicznym, pozwalające zakwalifikować dane uzgodnienie jako schemat podatkowy.

Schemat podatkowy transgraniczny to uzgodnienie spełniające kryterium transgraniczne oraz kryterium głównej korzyści, a także posiadające ogólną lub szczególną cechę rozpoznawczą.

Kogo dotyczy obowiązek raportowania schematów podatkowych (MDR)?

Nowa regulacja obejmuje swoim zakresem trzy grupy podmiotów: korzystających, promotorów, wspomagających.

• Korzystającym jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, której udostępniane jest lub u której wdrażane jest lub która przygotowana jest do wdrożenia lub dokonała czynności służących wdrożeniu uzgodnienia.
• Promotorem jest m.in. doradca podatkowy, adwokat, radca prawny, pracownik banku który opracowuje, oferuje, udostępnia lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia.
• Wspomagającym jest podmiot m.in. biegły rewident, notariusz, księgowy) który podjął się udzielić pomocy, wsparcia lub porad dotyczących opracowania, wprowadzenia do obrotu, udostępnienia lub nadzorowania wdrożenia uzgodnienia.

Promotor, korzystający lub wspomagający którzy nie przestrzegają obowiązków związanych z raportowaniem schematów podatkowych mogą ponosić odpowiedzialność karnoskarbową za niewykonanie przepisów o raportowaniu schematów podatkowych.

Rekomendujemy uwzględnienie w/w regulacji przy planowaniu przyszłych działań i czynności, które mogą skutkować powstaniem obowiązku raportowania. Ponadto, w związku z obowiązkami nałożonymi na doradców, oczekiwane może być przez doradców przekazanie informacji o przyczynach ekonomicznych planowanych działań już na etapie ofertowym. Uprzednie przygotowanie takich informacji może pozwolić na uniknięcie wątpliwości w zakresie raportowania schematów podatkowych lub wyeliminowanie z tych rozważań sytuacji oczywistych.