KIO wytycza granice dla zamówień in-house

Katarzyna Kuźma i Wojciech Hartung z zespołu zamówień publicznych w Praktyce Infrastruktury i Energetyki z sukcesem reprezentowali FBSerwis Karpatia spółka z o.o. przed Krajową Izbą Odwoławczą (KIO) w sporze dotyczącym postępowania na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych w Gminie Ryglice, które Gmina Miasta Tarnów zamierzała powierzyć w zamówieniu in-house własnej spółce komunalnej.

Podstawą decyzji Gminy Miasta Tarnów o udzieleniu zamówienia in-house własnej spółce miało być porozumienie międzygminne zawarte na podstawie ustawy o samorządzie gminnym. Przewidywało ono, że Gmina Miasta Tarnów przejmie zadanie organizacji odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych Gminy Ryglice i przeprowadzi w tym celu postępowanie na podstawie Prawa zamówień publicznych w zamian za pokrycie kosztów jego realizacji wraz z dodatkową opłatą za obsługę administracyjną.

KIO podzieliło argumentację FBSerwis Karpatia spółka z o.o. oraz przystępującego AVR sp. z o.o., zgodnie z którą dla możliwości skorzystania z wyjątku przewidzianego dla zamówienia in-house, tego typu porozumienia powinny spełniać przesłanki ustanowione w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej powtórzone w Dyrektywie 2014/24/UE oraz Prawie zamówień publicznych dla tzw. współpracy publiczno-publicznej.

W przeciwnym razie, udzielenie zamówienia in-house przez gminę, której nie jest przypisane dane zadanie, powinno być uznane za czynność mającą na celu obejście prawa, a zatem nieważną.

Ponadto, KIO potwierdziła, że gmina jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i jej zachowanie na rynku organizacji usług użyteczności publicznej, w tym na rynku odbierania i zagospodarowania odpadów, powinno być rozpatrywane w kontekście nadużywania pozycji dominującej. Opisane wyżej działania Gminy Miasta Tarnów stanowi, w ocenie Izby, wyraz nadużycia takiej pozycji.

Wyrok KIO jest pierwszym, w którym Izba uwzględniła szerszy aspekt transakcji typu in-house, w tym ich wpływ na sytuację przedsiębiorców prywatnych oraz współzależność przepisów regulujących sytuację jednostek samorządu terytorialnego w kontekście prawa unijnego.

Wyrok nie jest prawomocny, nie można wykluczyć, że Gmina Miasta Tarnów lub jej spółka komunalna, MPGK sp. z o.o. złożą skargę do sądu okręgowego.