Eksperci z Praktyki Podatkowej z powodzeniem reprezentowali klienta z branży FMCG w sporze dotyczącym możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych na nabycie udziałów w spółce powiązanej, które zostały następnie zbyte po cenie niższej niż cena objęcia, co wygenerowało stratę podatkową. Organy podatkowe twierdziły, iż nabycie udziałów stanowiło czynność zmierzającą wyłącznie uzyskaniu korzyści podatkowej i nie spełniało żadnego z kryteriów zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodu, tj. osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu.

Wyrokiem z dnia 6 grudnia 2019 r., sygn. akt II FSK 2078/19, Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną organu od korzystnego dla podatnika wyroku WSA w Gliwicach.

Sądy administracyjne obu instancji potwierdziły, że w okresie objętym postępowaniem (tj. w 2010 r.) organy podatkowe nie miały podstaw, by kwestionować rozliczenia podatkowe podmiotu, i to nawet przy przyjęciu, iż dokonane czynności prawne służyły osiągnięciu korzyści podatkowej. NSA wskazał, że w ówczesnym stanie prawnym brak było klauzuli obejścia prawa podatkowego, a zarówno art. 199a Ordynacji podatkowej, jak i art. 15 ust. 1 ustawy o CIT nie pełnią takiej funkcji. Tym samym regulacje te nie stanowią podstawy do odmowy zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych z uwagi na chęć organów do przeciwdziałania uzyskaniu korzyści podatkowej przez podatnika.

Jednocześnie NSA zgodził się z wnioskiem WSA w Gliwicach, że w przypadku zbycia udziałów i osiągnięcia z tego tytułu przychodu, wydatki na ich nabycie są kosztem uzyskania przychodów, bowiem cel poniesienia wydatku w postaci osiągnięcia przychodu zostaje spełniony, a związek wydatku i przychodu jest jednoznaczny i oczywisty. W takich okolicznościach zbędna jest analiza istnienia związku pomiędzy poniesieniem wydatku na nabycie udziałów, a uzyskaniem przychodów z ich sprzedaży (wydatek warunkuje realizację przychodu). 

Wyrok NSA ma precedensowy charakter, gdyż NSA potwierdził wprost, że w stanie prawnym przed wprowadzeniem generalnej klauzuli obejścia prawa podatkowego przepis art. 15 ustawy o CIT nie mógł pełnić funkcji klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Ponadto wyrok NSA ma istotne znacznie dla podatników prowadzących spór z organami podatkowymi, w szczególności w zakresie skutków podatkowych restrukturyzacji przeprowadzanej przed wprowadzeniem klauzuli GAAR (przed lipcem 2016 roku). Powinien on ostudzić zapędy organów administracji skarbowej, które za wszelką cenę starają się kwestionować rozliczenia podatkowe podatników dotyczące okresów, gdy nie obowiązywała klauzula obejścia prawa podatkowego, nie bacząc na brak podstawy prawnej takiego kierunku działań.

Z ramienia DZP klientowi doradzali Artur Nowak, Partner oraz Paweł Suchocki, Tax Manager.